コンテンツにスキップ

幻想ソナタ (スクリャービン)

出典: フリー百科事典『ウィキペディア(Wikipedia)』

幻想ソナタ』(げんそうソナタ、Sonata-Fantaisie in G-sharp minor嬰ト短調は、アレクサンドル・スクリャービンが1886年に作曲したピアノソナタ[1][2]。作曲時のスクリャービンは14歳で、ニコライ・ズヴェーレフの下で研鑽を積んでいた時期であった[2]。曲は当時彼が思いを寄せていたナターリア・セケリーナへ贈られている[2]。本作には傾倒のあまり彼が枕の下に楽譜を忍ばせるほどであったショパンの影響が顕著に表れている[2]

楽曲構成

[編集]

曲はアンダンテの序奏によって開始する(譜例1)。ここではショパンの影響が色濃く滲んでいる[2]

譜例1


 \relative c' {
  \new PianoStaff <<
   \new Staff = "R" { \key gis \minor \time 6/8
    \set Score.tempoHideNote = ##t \tempo "Andante." 4=60
    \shape #'((1.5 . -8.5) (1 . -0.5) (0 . 3.5) (-0.5 . -1)) Slur
    \change Staff = "L" \stemUp gis4.( d'16\rest dis gis \change Staff = "R" \stemNeutral b dis gis
    dis'4 \times 2/3 { ais16 b ais } gis8) r r b,4.-^ ~ b8 cis cisis
    << { dis4.~ dis8 } \\ { ais4.~ ais8 } >> r <dis ais dis,>
    <b dis, b>4. \change Staff = "L" \stemUp d,16\rest dis gis \change Staff = "R" \stemDown b dis gis
   }
   \new Dynamics {
    s2\pp s16 s\< s8 s2.\ppp s s2 s8 s\sff s2\sff s16 s\< s s\!
   }
   \new Staff = "L" { \key gis \minor \time 6/8 \clef bass
    R2. r4 \clef treble <dis cis>8( <dis b>) r r r
    << { gis,4~ gis4.~ gis fisis8 } \\ { gis8 fis e4. dis4.~ dis8 } >> r \clef bass <fisis, dis ais fisis>
    <gis dis gis,>4. a,4\rest b8\rest
   }
  >>
 }

速度を上げてソナタ形式の主部へ入る(譜例2)。結尾部分の進行には、この作品の後からスクリャービンが精力的に生み出すことになるマズルカ様の楽想が用いられている[2]

譜例2


 \relative c'' {
  \new PianoStaff <<
   \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" }  { \key gis \minor \time 6/8
    \set Score.tempoHideNote = ##t \tempo "Allegro vivace." 4=124
    \override Score.NonMusicalPaperColumn #'line-break-permission = ##f
    \set PianoStaff.connectArpeggios = ##t
    <<
     {
      \bar ".|:"
      r8 r dis-> \arpeggio fisis4-> \arpeggio dis8\arpeggio
      gis16-> \arpeggio dis' cis b ais gis ais\arpeggio e dis cis b ais
      gis4 dis'8 cis-> bis-> cis-> <dis fisis,>4.-> ~ q
     }
    \\
     {
      dis,16 gis fisis gis ais\arpeggio gis fisis\arpeggio e' dis cis b\arpeggio ais
      gis4.\arpeggio fisis4\arpeggio cis8
      b16 dis cisis dis \times 2/3 { b' ais gis } cisis, gis' bis, gis' cisis, gis'
      dis4. r4 r8
     }
    >>
   }
   \new Dynamics {
    s2.\p s16\< s s s\> s8 s4. s\!
   }
   \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } { \key gis \minor \time 6/8 \clef bass
    gis,,16 dis' b' dis, b' dis, ais dis cis' dis, cis' dis,
    b dis dis' dis, dis' dis, cis dis dis' dis, fisis, dis'
    gis, dis' gis dis <gis fis,> dis e, cis' gis' cis, <gis' e,> cis,
    dis, ais' fisis' dis ais' fisis cis' e dis cis b ais
   }
  >>
 }

終わりには序奏部の中途で示されるエピソードが回想され[2]、曲は静かに閉じられる。

出典

[編集]
  1. ^ Jonathan Powell (2001). "Skryabin [Scriabin], Aleksandr Nikolayevich". Grove Music Online. doi:10.1093/gmo/9781561592630.article.25946
  2. ^ a b c d e f g Nicholls, Simon (1996年). “Scriabin: The Complete Piano Sonatas”. Hyperion records. 2024年6月1日閲覧。

参考文献

[編集]
  • CD解説 Simon, Nicholls. (1996) Scriabin: The Complete Piano Sonatas, Hyperion records, CDA67131/2
  • 楽譜 Scriabin: Sonata-Fantasie, Muzgiz, Moscow, 1947

外部リンク

[編集]